Kutwijf, Kanker en Tyfushoer

In de Volkskrant van vandaag (8 december 2020) las ik een stuk van de autrice Stella Bergsma. Volgens het bijschrift van de Volkskrant wil zij een lans breken voor de schoonheid en de veelzijdigheid van het K-woord. Kanker dus.

Stella is verliefd op"kanker" en wordt opgewonden van de talloze mogelijkheden die het woord biedt, vooral als voorvoegsel. Zo vindt ze onder andere dat de samenstelling "blafkanker" haast een poëtische schoonheid heeft door de binnenrijmende "a's". Stoere Stella is echter iets minder stoer dan ze zich voordoet. Vele malen in het stuk waarschuwt ze de lezers dat als ze aanstoot nemen aan het gebruik van het woord Kanker ze maar beter niet verder kunnen lezen; Stoere Stella wilde haar eerste roman "Kanker" noemen. Het was haar voorwaarde aan de uitgevers aan wie ze het boek stuurde. Uitgeverij Nijgh ging akkoord om de titel later alsnog te veranderen in "Pussy Album". What's in a name. Een kankerstreek zou ik zeggen!

Nu heb ik zelf een uitgezaaide blaaskanker, ook een prachtig woord trouwens met een half allitererend karakter. Overmorgen wordt er weer een scan gemaakt en maandag zal mij worden meegedeeld of ik nog wat uitstel van leven krijg. Zou mooi zijn!

Ik vind dat ik iets recht van spreken heb om Stella's puberale stuk ("zie mij eens leuk en dapper scheldwoorden fabriceren en daar een intellectueel taalkundig tintje aan geven") helemaal niet zo leuk en dapper te vinden. Kwaad word ik er niet van. Verdrietig ook niet. Wel opgewonden en geprikkeld.

In een tijdperk waarin we er van alle kanten op worden gewezen dat we voorzichtig moeten zijn in ons taalgebruik (ook in voorvoegsels) om niet onnodig kwetsend te zijn ten opzichte van mensen met een andere seksuele voorkeur, huidskleur, geslacht, religie, IQ, politieke overtuiging, leeftijd, lichamelijke beperking, lichaamslengte, vindt Stella dat we ons scheldwoordenarsenaal beter kunnen gaan uitbreiden met het voorvoegsel "Kanker". Patiënten die aan die ziekte lijden zijn meestal te zwak, te afhankelijk, te kwetsbaar, en ja, ook te uitgeput, om energie te steken in een fatsoenlijk weerwoord op het puberale-taalkundige-woordzoekertje-spelen van mensen als Stella.

Zelf blijf ik woorden als Kutwijf en Tyfushoer beter vinden klinken. Ik bedoel daar vanzelfsprekend niets lulligs mee ten opzichte van autrice Bergsma, maar het bekt wel lekker, al zou ik het zelden gebruiken. Zeker niet in het bijzijn van dames met "het oudste beroep van de wereld" of autrices die dwepen met het feit dat ze zo openminded of taalinventief zijn.