Dagtaak

Elke dag een korte column met reflectie op het nieuws, de actualiteit, opvallende gebeurtenissen of publicaties.
Meestal mild en poëtisch, soms bijtend cynisch. Volg Dagtaak via Twitter.



Dagtaak is een initiatief van TVE Tekst en Advies (Ton van Eck). Ton van Eck is eigenaar van uitgeverij Nieuwe Druk.

De meest gelezen columns van het afgelopen kwartaal vindt u hier.

Dagtaak is Blogger des Vaderlands, benoemd op 6 maart 2015 tijdens de finale van het Blogbal. In 2014 Publieksprijs van de Blogparel en 2e bij de vakjury.

Deze site wordt officieel geïndexeerd door de Koninklijke Bibliotheek "De geschiedenis van vandaag wordt vooral online geschreven. Daarom archiveert de KB sinds 2007 de belangrijkste websites van Nederland. Zo voorkomen we dat de onderzoekers van de toekomst te maken krijgen met een digitaal gat in ons geheugen."

DagTaak.org

Dolle Dinsdag, NSB-kinderen en een boek: Als je boven ligt

Zaterdag 3 september 2016

"Als de bevrijders komen, ga jij er als eerste aan!"  Frank, 12 jaar, nauwelijks een idee van de verschrikkingen van de oorlog, hoort het aan.  Hij vertrekt naar Duitsland, het zijn de laatste maanden van de oorlog. Vertrekken is niet het goede woord: hij vlucht, met zijn moeder en andere kinderen.  Ze vluchten voor represailles. Frank denkt dat het allemaal zijn schuld is: omdat een schoolvriendinnetje hem heeft bedreigd.



Frank is de zoon van een NSB'er. Zoon van een man die met zijn volle bewustzijn heeft gekozen voor de bezetter. Zoon van een man die weet wat er gaande is en daar verantwoordelijk voor wordt gehouden. Frank weet van niets. Is slechts het kind van een NSB-er. En met tientallen andere kinderen, door de maanden heen: duizenden andere kinderen, gaan ze naar Duitsland waar ze opgevangen en ondergebracht worden in kampen en....verwilderen.

Dit is de setting van "Als je boven ligt, NSB-kinderen op de vlucht" van Willem Andrée.  Gepubliceerd net voor de jaardag van Dolle Dinsdag, de dag in september 1944 waarop Nederland dacht dat de bevrijding dichtbij was. Brussel was bevrijd, Antwerpen was bevrijd en de Geallieerden stonden al bijna bij Breda. Dolle Dinsdag. Een bevrijdingsroes ging door het land en zou de aftrap worden van massaal vertrek van landverraders met kinderen en aanhang richting Duitsland. Mussert zelf, NSB-partijleider, hield zich schuil in Emmen. De bevrijding liet uiteindelijk nog een lange Hongerwinter en vele gruweldaden op zich wachten. Frank en zijn familie (Vader bleef in Nederland) hoort bij één van de laatste groepen die de grens over vluchtten.

Centrale vraag die zich vanzelfsprekend voordoet in het boek is: in hoeverre zijn kinderen van foute ouders mede-verantwoordelijk? De laatste weken speelt zich een emotionele discussie af in dagblad het Parool over de nazaten van Zwartjes, schoenenverkoper in Amsterdam. Los van de vraag of Zwartjes echt fout was, hebben de kinderen een zware dobber.  Zij lijden onder het stigma en de beschuldigingen. Slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog zeggen (terecht?): "U kunt lijden, maar onze familie is gedecimeerd en laat ons alsjeblieft in vrijheid kiezen waar we ons schoeisel kopen. Niet bij U dus." 

Kinderen van. Het zal je vader maar geweest zijn: waar je van hield, die jouw vader was, en jouw rolpatroon in de eerste jaren van je leven was. Kinderen die onschuldig zijn, en (soms, wellicht meestal) het schuldgevoel hun hele leven meetorsen. "Als de bevrijders komen, ga jij er als eerste aan!"

Actueel?  Ben je mal... de kinderen van de zogenaamde Güllen-aanhangers, of liever de kinderen van Erdogan? De kinderen van de families die voor ISIS kozen, of juist vanuit het Assad-kamp richting Westen vertrokken. Dochters van de beulen van Pinochet? Kinderen op drift zonder te weten waarom en waarvoor. Kinderen die daar niet liever van worden en als ze zich al schamen, geen benul hebben waarvoor ze zich schamen. Andrée schetst een beeld vanuit de kinderen zelf.  Kinderen op drift die kind zijn.

Voordat we oordelen vanuit dogmatische of, vanuit de andere kant: emotionele standpunten, hier een spreuk van de Franse filosoof en auteur Camus die ik koester: "Men moet  zijn principes bewaren voor de schaarse momenten in het leven waarin het op principes aankomt, meestal is een beetje barmhartigheid al  voldoende."


Meer info over "Als je boven ligt" via hier!



Deel dit op TwitterDeel dit met Facebook

Reacties:

Roos079 schreef op Zaterdag 29 oktober:
Met zeer veel interesse het boek gelezen.Jammer dat ik het de ouders van mijn moeder niet meer kan laten lezen. Hebben in dezelfde situatie gezeten..

Linda Vogel schreef op Zondag 11 september:
Besteld bij Uitgeverij Nieuwe Druk, krijg het begin volgende week. Erg benieuwd....verhaal van mijn opa?

Irene schreef op Zondag 11 september:
Waarom is deze familie pas in februari 1945 gevlucht? Voor mij blijft dit raadselachtig. Het boek geeft daar geen uitsluitsel over.

peter schreef op Zondag 11 september:
Een ongekende geschiedenis, althans voor mij. Indrukwekkend ...in alle eenvoud geschreven, wellicht raakt het daardoor zoveel.

Ank schreef op Zaterdag 10 september:
Goed geschreven. De spreuk van Camus heb je in een andere blog ook aangehaald m.i Klopt dat?

De reactiemogelijkheden zijn gesloten.
Klinkende alchemie

Aanrader voor liefhebbers en lezers over klassieke muziek: "Klinkende alchemie, de verzamelde muziekessays van Maarten Brandt" fraaie hardcover + cd.
Nieuwste recensie op 11 april 2021 geplaatst
Wild Vlees & Zn

Verschenen!
De nieuwste roman van Annelies Ibes over de broze relatie tussen een ambitieuze moeder en haar tienerzoon.
Leven voor twee
De nieuwe roman van Gèrina van der Gugten is verschenen, juli 2019. Een roman over rouwverwerking maar vooral over liefde tussen twee broers waarvan er één op jonge leeftijd overlijdt. Meer info op: https://nieuwedruk.nl/boek/leven-voor-twee.html
Vaarwel Soerabaja



Na Terug naar Bandung van Femmy Fijten verscheen: Vaarwel Soerabaja ,een indrukwekkende roman over de Bersiap periode in Ned. Indië.
Haar laatste roman "In het spoor van Birma" verscheen medio september 2017.


Heldere mist


"Heldere mist" door Yolande Belghazi-Timman is verschenen, juni 2018

Vijf jaar uit het leven van een tienermeisje in de sixties
Een verhaal in 87 songtitels
van isolement naar het volle leven, van Chains naar World
Wie dit koopt is gek
Over de zin en onzin van reclame en marketing


"Wie dit koopt is gek" door Martijn Boele (spotprijs: € 12,50 voor bijna 200 pagina's lering ende vermaak)




Nieuw: Recent verschenen. De derde Indië roman van Femmy Fijten. In het spoor van Birma is gebaseerd op authentieke dagboekfragmenten geschreven tijdens de aanleg van de Birma-spoorlijn.

 
Volg de Vogels en andere waanzin


De verhalenbundel van psychiater Hilbert Kuik is verschenen. Nu overal verkrijgbaar.

Arnhem met een scheve blik

Nu overal verkrijgbaar
Bij uw boekhandel of via Nieuwe Druk
Met bijdrage van de Blogger des Vaderlands
Moluks Geheugen

"ver weg uit het oog, dichtbij in het hart"

Gedichten van Gerard Akse gebaseerd op interviews met 4 generaties Molukkers in Nederland.
Lotte en Simone


Net verschenen:  Lotte en Simone van Annelies Ibes. Over ouderdom, liefde, mantelzorg en afscheid nemen.
Wolken en andere voetstappen

"Wolken en andere voetstappen" is een verhalenbundel geschreven door (ex)leerlingen van de bij de MH17-ramp overleden docent Laurens van der Graaff.
Als je boven ligt

Verschenen op Dolle Dinsdag.
"Als je boven ligt"(NSB-kinderen op de vlucht) door Willem Andrée.



Nieuwsweek
Loading...
Memoires van Emanuel Too


Spannend, meeslepend drama van een Iraanse zakenman die achtervolgd door oorlogen en de sharia niet alleen zijn bezit is kwijtgeraakt maar een deel van zijn persoonlijk leven.
Als je de woorden weet Indringende autobiografische roman over incest en het zwijgen binnen de familiekring.


Nijlpaard op Loosdrecht


Nieuw!
Lees ook de Dagtaak over deze verhalenbundel van Helge Bonset.
Moekoesja's kus
'Een verbijsterend en hartverscheurend mooi verhaal. Zelden heb ik zo’n intens boek gelezen.’ (Hein-Anton van der Heijden)



Nu overal verkrijgbaar.
Lees ook de Dagtaak over Moekoesja's kus
Pierre Boulez


In mei en juni veel aandacht voor Pierre Boulez ook tijdens het Holland Festival. Vanaf nu is Wegen naar Boulez overal verkrijgbaar.
Waar ze was (in Van Goghs sporen) De nieuwste roman van Hein-Anton van der Heijden is verschenen. Over liefde, afscheid, kunst, Arles en vooral...veel Van Gogh.


Blogparel Dagtaak is winnaar van de publieksprijs en 2e bij de vakjury voor de column over de 250 van Teeven en de barbecue voor Syrië

In 2015 Blogger des Vaderlands (uitgeroepen op het Blogbal)


De Eigenander, een ik in mij
De Eigenander- een ik in mij,
Dolph Kohnstamm
In gesprek met jezelf.
Voorwoord Douwe Draaisma
Groot interview deze week in Vrij Nederland (week 27_juli2016)


Seksueel misbruik Het veel bekroonde boek (meer dan 500.000 exemplaren in het Duitse taalgebied) van Heidi Hassenmüller over seksueel misbruik. Nu in vertaling beschikbaar. Info: zie site
Advertentie Google
test
Advertentie2